Borba protiv krvopija

Dosadni su, zuje oko vas, ne daju vam mira, ne možete da spavate od njih, piju vam krv i stalno su oko vas. Taman kada ugasite svetlo i krenete da spavate, jedan jedini mali napasnik pojavi se baš oko vaše glave i spreman je da vas muči celu noć. Čini se kao da su postali otporni i na udarce. Kada izađete van, po zalasku sunca postane nesnošljivo da se bavite aktivnostima u prirodi. Po danu ne možete izaći van zbog prejake vrućine, a naveče zbog njih. Naravno, reč je o komarcima, iritantnim nametnicima koji zagorčavaju živote ljudi širom sveta. Osim toga što su iritantni, oni su ujedno i prenosioci mnogih zaraznih bolesti pa su zbog toga i štetni za ljudsko zdravlje.

Vole da naseljavaju močvarna područja, kao i ona uz reku jer se larve legu iz vode. Upravo iz tog razloga, veoma su zastupljeni na istoku Hrvatske, na području oko Dunava, Drave i Kopačkog rita. Protiv komaraca se svako bori na svoj način, da li mahanjem grančicama, dimom ili raznoraznim hemijskim sredstvima koja se prodaju u trgovinama. Ipak, to je sve kratkog daha, a jedinice lokalne samouprave i veterinarske stanice preduzimaju mere kako bi trajnije uklonili ovaj problem.

- Budući da je opština Borovo na takvom geografskom području da svako izlevanje Dunava iz korita, a ove godine ga je do sad već bilo tri puta, jeste nešto što pogoduje komarcima da se legu u većem broju, nego što to inače bude. Zbog velikog broja ugnjetavaju naše meštane kao i sve ljude koji su u Borovu. Računajući da će biti tako, odradili smo dva tretmana, stručno nazvana, adulticidnog tretiranja priobalja, odnosno bacanja ampula u stajaće vode. Jedno smo odradili krajem februara, a drugo nakon povlačenja Dunava sa područja Mlake i Balenice pre nešto više od mesec dana. Mislim da su ta dva tretmana odradila dobar posao. Što se tiče ostalih načina suzbijanja, radili smo do sada dva sa zemlje i jedan avionski tretman rubnog područja Borova, odnosno pojasa uz Dunav, a imamo još najavljen avio-tretman naseljenog i rubnog dela mesta - priča o borbi protiv komaraca načelnik Opštine Borovo Zoran Baćanović.

Borovo počelo da primenjuje metodu bacanja ampula u stajaće vode

Jedinice lokalne samouprave se na razne načine bore protiv komaraca. Grad Zagreb je prošle godine uvezao sterilne ličinke kako se komarci više ne bi mogli razmnožavati, a rezultati efikasnosti ove akcije se tek očekuju. Borovo je takođe uvelo revolucionarnu metodu, kao što je načelnik Baćanović već rekao, bacanja ampula u stajaće vode pre same letnje sezone. O ovoj metodi se po medijima već duže vremena raspravlja kao o najboljoj mogućoj, a Borovo je od ove godine primenjuje prvi put.

- Mislim da, prema dosadašnjem stanju, možemo zaključiti da je to nešto što je dalo dobar rezultat. Kako su nam objasnili iz Veterinarske stanice Vukovar, to su sredstva koja u doticaju sa larvama komaraca, deluju tako da ne mogu uopšte da se izlegu. Na neki način nam je olakšana borba sa tim insektima. Kod nas je u Borovu ovo pokazalo dobar rezultat i sigurno ćemo nastaviti da radimo takve vrste tretmana - donosi Baćanović prve zaključke nove metode uklanjanja komaraca.

Foto: Opština Borovo

Ipak, lokalni tretmani nisu dovoljni kako bi se komarci potpuno uklonili.

- Mislim da bi za kvalitetno rešenje suzbijanja komaraca trebalo da se odradi na nivou bar jedne ili obe županije krajnjeg istoka Hrvatske i da bi to onda, kad bi svi učestvovali u tretmanima, dalo svoj puni efekat. Pojedinačno dosta radimo, ali prema izveštajima veterinarske stanice, komarac migrira do 13 kilometara, tako da njemu ne znači ništa ako je tretiran u samo jednom mestu, a ne na području jedne ili više županija. Sistematski tretman koji bi obuhvatio Vukovarsko-sremsku i Osječko-baranjsku županiju bi sigurno bilo najbolje i najdelotvornije, a verovatno i najjeftinije rešenje - zaključuje načelnik opštine Borovo Zoran Baćanović.

Kad dođe sezona komaraca, medijske ekipe se sjate u Baranju i u mesta opštine Erdut kako bi izveštavali o najezdi ovih insekata. Postoje i merna mesta koja dokazuju i na hiljade jedinki na malom području. Upravo ovo područje oko Dunava, Drave i Kopačkog rita predstavlja plodno tlo za komarce.

- Svake godine isti problemi s obzirom na to da smo mi podunavsko područje i to je jednostavno nevolja s kojom se stalno susrećemo, međutim mislim da je ove godine situacija malo bolja i da nije toliko nesnošljiva kao prethodnih godina. Ove godine nastavljamo kao i prethodnih, u saradnji sa Gradom Osijekom i našim koncesionarom Vetamom sa provođenjem periodičnih tretiranja. Nakon preporuka Zavoda za javno zdravstvo, tretiranja se vrše i sa zemlje i iz vazduha. Ove godine je to delotvornije, nego što je bilo prošle - kaže Sonja Strganac iz Opštine Erdut.

Najefikasniji način suzbijanja je istovremeno tretiranje i sa zemlje i iz vazduha

O ovome problemu, ali i o delotvornosti metoda suzbijanja porazgovarali smo i sa stručnjacima.

- Tretmani se provode po dobivenom nalogu naručioca, odnosno Nastavni zavod za javno zdravstvo Osječko-baranjske županije prati stanje komaraca na terenu. Kada po njihovom stručnom nalazu dođe do mišljenja da je potrebno provesti tretman, da li sa zemlje ili iz vazduha, jedinica lokalne samouprave prosleđuje zahtev izvođaču. Nakon toga se pristupa samom izvođenju tretmana koji se vrši na zadanoj površini prema preporuci Nastavnog zavoda za javno zdravstvo. Oni nakon izvršene provere delotvornosti donose svoje stručno mišljenje u kojem navode da li je tretman bio efikasan ili ne - navodi Nataša Ivanković iz osječke Veterinarske stanice Vetam.

Foto: Opština Borovo

Ivanković je iznela i svoje mišljenje o najdelotvornijoj metodi suzbijanja komaraca.

- Na području Osječko-baranjske županije pokazalo se efikasno, a s tim se krenulo prošle godine, kada su se područja istovremeno tretirala i sa zemlje i iz vazduha. To se pokazalo kao veoma efikasno, a nastavili smo i ove godine. Larvicidnim tretmanima ampulama stajaćih vodenih površina pokušavaju se suzbiti ličinke da se ne pretvore u odrasle komarce. Taj tretman je poprilično teško izvesti, s obzirom na to da se radi o velikim površinama koje u tom trenutku kada bi trebalo da provodimo tretmane, najčešće budu poplavljena i samim tim dosta nepristupačna. Ti tretmani se provode, ali oni nikad ne mogu dovesti do potpunog suzbijanja jer smo jednostavno takvo područje - zaključuje Nataša Ivanković.

Komarci i u Borovu i u mestima opštine Erdut smetaju i posetiocima letnjih manifestacija koje se obično zbog vrućina održavaju u večernjim časovima kada su komarci najaktivniji jer i njima smeta vrućina pa retko izlaze dok ne zađe Sunce. Posebno im godi kad je mnogo ljudi na jednom mestu. U tim slučajevima pojačani su tretmani, a meštani su uglavnom ručno špricali područja gde su se manifestacije održavale.