Obeležena 77. godišnjica Bolmanske bitke
U baranjskom selu Bolman 19. marta je obeležena 77. godišnjica jedne od završnih bitaka na prostorima Jugoslavije u Drugom svetskom ratu i bitke za potpuno oslobođenje Baranje od nemačkog okupatora.
U organizaciji opštine Jagodnjak i Udruženja antifašističkih boraca i antifašista iz Belog Manastira u Bolmanu je 19. marta obeležena 77. godišnjica od završetka Bolmanske bitke i oslobođenja Baranje od nemačkog okupatora. Delegacije su najpre položile vence na spomeniku Bolmanskoj bici, a nakon toga i pored spomenika žrtvama fašističkog terora u centru Bolmana.
- Značaj ove bitke je u tome što su nakon nje jedinicama Jugoslovenske vojske otvorena vrata prema zapadu i prema konačnom oslobođenju Jugoslavije od nacizma i okupacije. Iako se nije računalo da će tokom te operacije biti toliki broj žrtava taj broj je na obe strane bio velik. Ne bih se mnogo bavio tim brojkama jer one nikada ne mogu da budu potpuno precizne, ali zna se da je u njoj poginulo preko 600 boraca Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije pod komandom Koste Nađa. Tu su jedan pored drugoga ginuli Srbi, Hrvati, Mađari, Rusini i Slovaci što je bio dokaz jednog velikog jedinstva koje je u to vreme vladalo među borcima i narodima Jugoslavije – napominje predsednik UABA Belog Manastira Nikola Opačić.
Obeležavanje Bolmanske bitke je već dugi niz godina u programu obeležavanja značajnih datuma iz NOB-a i to je prilika da se javnost ponovo podseti na značaj tih datuma u istoriji naših naroda kao i na potrebu da se nikada ne zaborave žrtve koje su pale za oslobođenje od nacističke pošasti.
- Savez antifašističkih boraca i antifašista baštini tekovine NOB-a, a u tome se posebno ističu Vukovarsko-sremska i Osječko-baranjska županija koje u saradnji sa sličnim udruženjima iz Srbije i BiH zajednički obeležavaju te značajne datume. U svetlu svega što se, evo, i danas događa važno je naglasiti da pojava fašizma ima i kod nas ali i u svetu se on ponovo budi. On je čovečanstvu permanentna pretnja i zato je važno da se u svakoj prilici na to upozorava – napominje predsednik udruge antifašista Vukovarsko-sremske županije Lazo Đokić.
Vence kod spomenika Bolmanskoj bici i u centru Bolmana položile su brojne delegacije antifašističkih udruženja iz Hrvatske, predstavnici županijskih i opštinskih vlasti, predstavnici pokrajinskog odbora SUBNOR-a iz Novog Sada, opštinskih odbora SUBNOR-a Apatina i Sombora, Brčko distrihta, Saveza Roma Hrvatske, Zajedničkog veća opština i Generalnog konzulata Republike Srbije u Vukovaru.
Nakon polaganja venaca i odavanja počasti palim borcima skup je uz prigodno obraćanje domaćina i gostiju nastavljen u bolmanskom Domu kulture.
Petnaestodnevna bespoštedna bitka
Bolmanska bitka trajala je petnaest dana. Započela je 6. a završila 22. marta 1945. godine i u njoj je prema poznatim podacima poginulo 616 boraca 12. korpusa NOVJ. Ranjeno je 2270 boraca a nestalo njih 130.
Nemačka vojna operacija „Šumski đavo”, kao sastavni deo „Velike nemačke operacije”, nije uspela da povrati značajne kote iznad Šikloša i Belog Manastira, što pokazuje da je Bolmanska bitka zajedno sa Batinskom bila jedna od značajnijih vojnih operacija u jugoistočnoj Evropi. Nakon nje snage Crvene armije nastavile su da napreduju prema Beču, a jedinice 12. korpusa VJ nastavile su svoj borbeni put od Osijeka do Blajburga.
Bolmanskoj bici prethodili su vojni uspesi Crvene armije koja je nakon dubokog prodora u Ukrajinu izašla na granice Mađarske, Rumunije i Jugoslavije čime su se na direktnom udaru našla dva najznačajnija nemačka uporišta u Budimpešti i Beču. Za to vreme snage 12. vojvođanskog korpusa izvele su ofanzivu na potezu Bistrinci-Valpovo s ciljem da se povežu sa 6. slavonskim korpusom NOV Jugoslavije u čemu su na kraju i uspele.
*Ovaj tekst je nastao u sklopu projekta „Tu gdje živimo“ koji je podržao Fond za poticanje pluralizma i raznovrsnosti elektroničkih medija Agencije za elektroničke medije.