Vreme uticalo na kvalitet kulena
Kulenijada u Jagodnjaku održava se od 2002. godine i i jedna je od najposećenijih manifestacija na ovom prostoru.
Kulen je prepoznatljiv proizvod Slavonije, Baranje, Srema i Bačke i jedna od najtraženijih delicija ovog podneblja. Ove godine na 22. kulenijadi u Jagodnjaku okupilo se više izlagača, a bilo je 112 uzoraka od kojih su tri diskvalifikovana u samom startu zbog lošeg kvaliteta. Manifestacija koja se održava pod okriljem Opštine Jagodnjak dobra je i sa stanovišta promocije ove opštine kao i ljudi koji se bave proizvodnjom kulena.
- Zadovoljni smo sa odazivom ljudi koji su doneli svoje uzorke, kao i odazivom na samu manifestaciju. Ovo za opštinu Jagodnjak znači puno, promovišu se naši ljudi iz opštine koji se trude i bave sa proizvodnjom kulena, znači nam i što dolaze ljudi sa svih strana iz naše županije, ali i iz okolnih. Postajemo poznati po ovom događaju i prepoznatljivi po kulenu – istakla je načelnica opštine Jagodnjak Danijela Mlinarević.
U Jagodnjaku danas ima dvadesetak proizvođača koji se bave proizvodnjom kulena, a prva kulenijada organizovana je 13. juna 2002. godine.
- Na tu našu kulenijadu koja je tada krenula i koja je bila više revijalnog karaktera registrovani su mnogi proizvođači, a pokrenute su i mnoge druge manifestacije sličnog karaktera po celoj Baranji. Ipak, mi smo bili pioniri u tom poslu, a inicijativa za kulenijadu krenula je iz Poljoprivredne zadruge „Naše selo“ iz Jagodnjaka – naglasio je jedan od inicijatora prve kulenijade Ljubomir Kolarević iz Jagodnjaka.
U porodici Kolarević ovo je posao koji se prenosi sa kolena na koleno, Ljubomirov deda se bavio ovim poslom, otac, on, ali i sinovi. Aktivnije se sa proizvodnjom kulena bavi od 1997. godine
- Naše domaćinstvo radi proizvodnju suhomesnatih proizvoda, uglavnom iz svog svinjca. Vodimo računa da stoka bude iz domaćeg uzgoja, da nema uvoza jer ono što je smrzlo u poređenju sa našim domaćim nije sigurno isti kvalitet – kaže Kolarević.
Kulen kao brend
Uzorci prošlogodišnjeg kulena koji se po tradiciji otvara na Spasovdan, dan na koji se održava i ova manifestacija, stigli su iz gotovo svih mesta iz Baranje, ali i iz bliže okoline.
- Kulen mi je u početku bio hobi, a sada polako postaje osnova porodičnog biznisa. Smatram da je u odnosu na prošlu godinu kulen nešto slabijeg kvaliteta, a to je pre svega jer su u toku proizvodnje kulena bile ekstremno visoke temperature što svakako nisu prirodni uslovi za proizvodnju kulena – napominje jedan od članova komisije i takmičar Slobodan Stanković iz Belog Manastira koji se proizvodnjom kulena bavi četrdesetak godina, od toga pola kao hobi, potom su usledile veće količine, a u poslednje tri godine i profesionalno uz veterinarski broj.
Najbitinije je, kako većina proizvođača kaže, dobar kvalitet mesa, odnosno svinja koja je godinu dana stara i težine između 160 i 170 kilograma. Pored toga bitan je i pogon i vremenski uslovi oko deset stepeni kao i ista temperatura tokom dimljenja i zrenja.
- Jako je bitno da sve bude uredno i čisto, a to je veliki problem naših proizvođača. Krv mora da izađe iz mesa, a ono se mora držati na 4 ili 5 stepeni i tek nakon toga sledi proizvodnja. Dakle, prostor mora da bude čist i uredan kao i stolovi, noževi, mašine, a mora se paziti i da se tokom punjenja ne pojavi vazduh jer tu odmah dolazi do kvarenja – zaključuje Stanković koji je učesnik i ovogodišnjeg Poljoprivrednog sajma u Novom Sadu na kojem je dobio dva zlata za kulenovu seku i kulen, a srebrnu za kobasicu u konkurenciji od preko 500 uzoraka.
Komisija na ovoj kulenijadi imala je šest članova od toga četiri proizvođača i dva profesora sa Instituta. Oni su u navedenoj konkurenciji dodelili više zlatnih medalja dok je za najbolje ocenjen kulen proglašen onaj sa OPG-a Barić, te Matije Povoljnjaka.
*Ovaj tekst je nastao u sklopu projekta „Tu gdje živimo“ koji je podržao Fond za poticanje pluralizma i raznovrsnosti elektroničkih medija Agencije za elektroničke medije.