Staro groblje u Ostrovu zaraslo i skoro zaboravljeno

Iz praktičnih razloga meštani Ostrova su zbog udaljenosti prvobitnog groblja, nakon Drugog svetskog rata odlučili da na drugom mestu formiraju groblje. S vremenom neki grobovi i spomenici sa starog groblja izmešteni su na novo groblje, ali je dobar deo ostao tamo gde su se prvobitno našli.

- Staro groblje u Ostrovu nastalo je verovatno u prvoj polovini 18. veka po nekim podacima do kojih smo došli. Tamo se sahranjivalo sve do 1955. godine, a već posle Drugog svetskog rata počelo se sahranjivati na novom groblju na ulazu u Ostrovo iz pravca Nuštra. Zemljište za to novo groblje darovali su Vaso Dabić i Sreto Panić, a Vasi Dabiću poginula su dva sina u ratu i da ne bi išli tako daleko na groblje oni su svoju zemlju darivali da se na njemu podigne novo. Na tom novom groblju sahranjeni su oni koji su 1945. godine odvedeni i streljani kod Zagreba i tamo su ekshumirani, a potom preneti u Ostrovo – ističe ostrovski hroničar Desimir Panić.

Desimir Panić

Među spomenicima do kojih smo uspeli da dođemo nalazi se i kapela porodice Panić, ali i niz drugih spomenika kako čitavih tako i devastiranih dok do dobrog dela spomenika nismo uspeli ni da dođemo.

- Moj pradeda Ignjat Panić je umro 1925. godine i godinu dana kasnije podignuta je kapela koja se još uvek nalazi na tom groblju, istina u lošem stanju, ali ipak nije porušena. Nadam se da će se neko setiti da obnovi to groblje, da se sredi i da se tamo može normalno prići. Pre desetak godina pokušali smo preko opštine Markušica nešto da uradimo, ali na tome se stalo i groblje je ponovo zaraslo u korov i šiblje. To bi se trebalo barem jednom godišnje očistiti, a pre toga potpuno otkloniti raslinje koje je tu niklo – naglašava Panić.

Ovde sahranjeni i streljani Sremci

Za vreme poslednjeg rata ovo groblje bilo je u rukama hrvatske vojske, a tragovi njihovog prisustva vidljivi su i danas poput ustaškog slova U i nacističkog kukastog krsta. Međutim, spomenici kao i pomenuta kapela nisu drastičnije devastirani i gotovo su netaknuti.

- Na ovom groblju nalazi se i grobnica u kojoj je sahranjeno 27 ljudi koji su za vreme Drugog svetskog rata na ulazu u selo streljani od strane ustaša. Radi se o meštanima sremskih sela, mahom iz Ležimira. Oni su na tom groblju pokopani, a postoji i ploča koja svedoči o njihovom stradanju. Još uvek ima potomaka koji se interesuju za tu grobnicu, međutim, trenutno je fizički pristup grobnici nemoguć – napomenuo je naš sagovornik.

Staro groblje u Ostrovu prostiralo se na četiri hektra, a svojevremeno su u njegovoj blizini lovci posadili drveće tako da je ceo prostor bio i održavan. Stara groblja postoje u još nekim mestima, negde se održavaju, a negde su gotovo i nevidljiva.

- Pokojni vladika Lukijan je svojevremeno imao inicijativu i koliko mi je poznato poslao je dopis sveštenicima da se stara groblja, tamo gde ih ima, označe i urede jer poznato mi je da i u nekim drugim mestima postoje stara groblja, slična ovom našem – zaključio je Panić.

Za loše stanje ovog, ali i sličnih mesta na kojima nam počivaju preci, nema opravdanja. Oni su svedočanstvo našeg prisustva na ovim prostorima, ali i mesta koja bi nam trebala biti sveta jer na njima počivaju oni koji su nam u nasleđe ostavili mnogo toga zbog čega smo dužni da brinemo barem o mestu njihovog večnog počivališta.

*Ovaj tekst je nastao u sklopu projekta „Tu gdje živimo“ koji je podržao Fond za poticanje pluralizma i raznovrsnosti elektroničkih medija Agencije za elektroničke medije.