„Bilo je seoba i biće ih večno…”

Povodom jednog veka od seobe Srba iz Mađarske na prostor vukovarskog sreza Odbor za kulturu i sport Zajedničkog veća opština Vukovar organizovao je u Srpskom domu predavanje i izložbu pod nazivom „Bilo je seoba i biće ih večno... optacija Srba iz Mađarske na prostor vukovarskog sreza 20-ih i 30-ih godina 20. veka".

- Ono što je najzanimljivije o ovoj temi su možda upravo te lične priče ljudi prenošene sa kolena na koleno. Ti ljudi koji su se doselili na ovaj prostor nisu imali lagodan život, morali su sve početi ispočetka i integrisati se u društvo. Možda je to zapravo biblijska priča, velika seoba pod Čarnojevićem, pa još neke seobe na prostoru Mađarske, a onda je došla seoba iz Mađarske na ove prostore iz kojih su mnogi i potekli, u to vreme možemo reći u matičnu državu - rekao je predsednik Odbora za kulturu i sport ZVO-a Veljko Maksić.

Izložba je nastala na inicijativu zamenika gradonačelnika grada Vukovara Srđana Kolara koji je stupio u kontakt sa potomcima porodica optanata koji su ustupili različite dokumente i lične stvari za potrebe ove izložbe.

- Na izložbi su prikazani originalni dokumenti koje smo uspeli da sakupimo koji su vezani za prostor vukovarskog sreza. To su putne isprave, pasavani, rešenja o dodeli državljanstva, porodične fotografije, niz dokumenata koje se čuvaju u Arhivu Vojvodine, Arhivu Jugoslavije i Državnom arhivu Vukovar i sve je to objedinjeno u jednu priču zapravo o tom doseljavanju. Taj narod koji se doseljavao pre svega morao je osigurati egzistenciju i boriti se da dobije zemlju. U to vreme je bila, da tako kažemo otimačina za zemlju, problem je bilo uzeti zemlju od veleposednika. U nekim situacijama narod je bio dobro prihvaćen, ali imamo i primera gde su prihvaćeni kao i svi stranci, sa dozom možda prezira i odbojnosti. Opet kažem, te lične porodične priče su nešto posebno, može se snimiti sigurno jedan dobar film o tome - pojašnjava Maksić.

U gradu Vukovaru najviše optanata naselilo je naselja Lipovaču i Lužac i upravo su njihovi potomci ispunili salu Srpskog doma, puni ponosa što su mogli da daju svoj doprinos ovoj izložbi, ali i da na predavanju saznaju nešto o prošlosti svojih porodica. Organizatori su prikupili broj porodica optanata tog vremena, prema rečima autora izložbe Maksića, njih je bilo oko 300 koji su naselili prostor vukovarskog kraja, a s obzirom da je prosečna porodica imala četiri do pet stanovnika, dolazimo do velikog broja stanovništva koje je naselilo ove krajeve 20-ih i 30-ih godina prošlog veka.

- Ovaj program govori o sudbinama i životu naših ljudi, doseljavanju jednog dela srpskog stanovništva na ove prostore i to je nešto što se uklopilo u programe koje smo i do sada radili, posebno program koji se odnosio na optaciju Srba u Baranju. To je bilo krajem prošle godine i ovaj program je jedna vrsta nastavka. Uz sve to se nadovezao lep događaj, a to je izgradnja novog krsta na Lušcu koji je u potpunosti finansirala Vlada Republike Mađarske na čemu im se mi zaista zahvaljujemo. To su sve programi u cilju očuvanja našeg kulturnog, verskog i jezičkog identiteta i kako bi javnosti prikazali i osvetlili deo života naših ljudi i našeg postojanja na ovom području, trajanja i naše budućnosti - kaže predsednik ZVO-a Dejan Drakulić.

Zajedničko veće opština Vukovar ovaj je program realizovalo uz pomoć Srpskog doma, Srpskog kulturnog centra, Arhiva Vojvodine, Arhiva Jugoslavije, Eparhije osečkopoljske i baranjske i Vlade Republike Mađarske.

Nastavak programa i obeležavanje ovog značajnog događaja očekuje se i danas kada će u 15 časova biti večernje bogosluženje u crkvi Prepodobne mati Paraskeve na Dobroj vodi, u 15:30 litija iz crkve kreće do Krsta u naselju Lužac, a u 16 časova jeste čin osvećenja novoizgrađenog Krsta koji je podignut za molitveno sećanje na doseljavanje Srba optanata 1924. godine u Vukovar.