Kako smo se oslobađali od Turaka

Dok su zidovi dvorane Srpskog doma u Vukovaru bili ukrašeni portretima srpskih junaka i istaknutih ličnosti iz 19. veka, nastavnik istorije Petar Rudić iz Borova pričao je o slavnim danima srpske borbe protiv Turaka. Bilo je reči o svemu: od opštepoznatih činjenica pa do onih malo manje poznatih, ali veoma značajnih bitaka, ličnosti, zakonskih akata i prevrata. Publika je nešto više od sat vremena sa zanimanjem pratila fabularni tok radnje kako se Srbija postepeno oslobađala od osmanske vlasti.

- Pričao sam o Prvom i Drugom srpskom ustanku ili kako se to u istoriji zove – Srpska revolucija. To je period od tridesetak godina gde sam pokrio teme zašto je došlo do ustanka, kako je on tekao, koje su bile glavne bitke i borci. Na kraju sam pričao i kako je došlo do Drugog srpskog ustanka i kako je završio. Imali smo i kratak pregled šta je još bilo u srpskoj istoriji do kraja 19. veka – navodi Rudić koji je često u predavanje ubacivao i paralelna dešavanja u Evropi koja su imala uzročno-posledične veze sa sudbinom tadašnje Srbije poput Francuske revolucije, Napoleonovih ratova i kasnije Berlinskog kongresa.

Iako je Prvi srpski ustanak trajao duže i, kako je vreme pokazalo, njegov tok je postao poznatiji široj srpskoj javnosti, ne može se pričati o njemu, a da se ne spomene i Drugi srpski ustanak, što je istakao i predavač.

- Prvi srpski ustanak je trajao gotovo deset godina, dok je Drugi trajao svega dve godine, čak su neke bitke trajale nekoliko meseci. Vođa prvog srpskog ustanka bio je Đorđe Petrović Karađorđe, a drugog Miloš Obrenović. U prvom slučaju je trajalo duže, ali na kraju se pokazalo da nije bilo velikog uspeha, dok je drugi put bilo kraće, ali je dovelo do autonomije unutar Osmanskog carstva. Pričali smo o stvarnim istorijskim činjenicama, a ne o mitovima vezanima za revoluciju. Spominjali smo i Aleksu i protu Mateju Nenadovića, čuvenog hajduka Veljka Petrovića, Stevana Sinđelića koji je junački poginuo kao i ostale važne ličnosti koji su imali veliki uticaj na ova dva ustanka. Za vreme predavanja, ljudi su mogli da pogledaju njihove portrete i kratke opise – otkriva mladi istoričar.

Predavanje u sklopu programa „Istorijski vremeplov“

Kako inače predaje u osnovnoj školi, Petar Rudić ima iskustva i o radu sa decom pa ovim putem otkriva koliko oni danas prate ove i slične teme.

- Zanimaju ih osnovne stvari, ali mislim da nemaju želju da više nauče. Ima onih koji hoće da nauče više, ali ostale to slabo privlači, kao uostalom i druge teme iz istorije. Retki su oni koje to zanima – zaključuje Rudić.

Organizator predavanja i izložbe bilo je Zajedničko veće opština iz Vukovara.

- Do ideje je došlo tako što sam prisustvovao interesantnom predavanju koje je organizovao Generalni konzulat Republike Srbije u Vukovaru. Dugo ovde nije bilo nešto slično pa smo organizovali predavanje koje prolaze učenici sedmog razreda osnovne škole. Prisustvovali su ljudi koje zanimaju ovakve teme – objašnjava viši stručni saradnik za kulturu u Zajedničkom veću opština Jovan Ajduković.

Osim predavanja, organizatori su se potrudili i da postave postere sa istaknutim ličnostima 19. veka.

- Uz portrete nalaze se i najvažnije činjenice vezane uz njih. Nadamo se da će posetioci Srpskog doma i u narednim danima uživati u izložbi – zaključio je Ajduković.

Ovo predavanje bilo je u sklopu programa „Istorijski vremeplov“, a jedno je u nizu istorijskih tema koje će obrađivati. Neki od narednih predavanja biće posvećeno dinastijama Obrenovića i Karađorđevića, kao i Prvom i Drugom svetskom ratu.