Osamdeset godina oslobođenja Bolmana od fašizma

Veliki broj antifašističkih udruženja iz Baranje, istočne Slavonije i zapadnog Srema, te iz susedne Srbije i Bosne i Hercegovine okupio se u subotu 22. marta u Bolmanu kod spomenika oslobodiocima. Bolmanska bitka bila je jedna od najtežih i najkrvavijih bitaka na tlu Baranje u završnici Drugog svetskog rata.

- Baranja je oslobođena 29. novembra 1944. godine, ali su nakon proboja Sremskog fronta jedinice Vermahta nastojale da se prebace na levu obalu Drave i da preseku put jedinicama 51, 16. i 32. vojvođanske divizije koje su napredovale prema Dravogradu, odnosno prema zapadu, kao i jedinicama Crvene armije koje su se kretale prema Pečuju, Budimpešti i Beču. Bolmanska bitka počela je 6. marta 1945. godine i završila na današnji dan pre osamdeset godina. U nekim dokumentima podaci o završetku Bolmanske bitke se ne podudaraju pa se kao njen završetak pominju i 21. i 22. pa čak i 24. mart. O broju poginulih s jedne i druge strane ne bih govorio jer brojke nikada ne mogu da budu potpuno tačne, ali na mestu na kom se nalazimo, u ovoj zajedničkoj grobnici sahranjeno je 608 boraca Srba, Hrvata, Mađara i Rusina. Najviše boraca poginulo je iz 7. i 15. vojvođanske udarne brigade „Petefi Šandor“ – rekao je predsednik UABA Grada Belog Manastira Nikola Opačić ističućida su presudnu ulogu u okončanju bitke odigrale ruske kaćuše koje su sačuvale živote mnogih boraca jer bez tog oružja pitanje je koliko bi ova bitka još trajala.

Zajedno sa antifašistima iz Baranje i susednih županija u obeležavanju ovog velikog jubileja učestvovali su i predstavnici antifašističkih udruženja iz BiH i Srbije.

- Dolazimo ovde redovno svake godine, a i naši prijatelji iz Baranje dolaze kod nas na obeležavanje naših godišnjica. Mi u Brčkom obeležavamo nekoliko značajnih datuma tako da smo veoma povezani jedni s drugima. Naša saradnja je više nego dobra, družimo se i okupljamo proslavljajući i obeležavajući značajne datume i događaje iz NOR-a – ističe predsednik Saveza udruženja boraca NOR-a Janko Vuković.

- Saradnja našeg udruženja i udruženja antifašista iz Hrvatske je veoma dobra i ona traje već skoro 30 godina. Svake godine smo, ne samo ovde, nego i na nizu drugih mesta u Hrvatskoj gde zajedno obeležavamo značajne datume iz naše zajedničke istorije - predsednik Saveza udruženja boraca NOR-a grada Sombora Petar Grabež.

Nakon kraćeg govora kod samog spomenika vence su položili delegacija ruske ambasade,  Generalnih konzulata Mađarske i Srbije, predstavnici Opštine Jagodnjak, UABA Beli Manastir, Osječko-baranjske županije, Grada Belog Manastira, SABH, Zajedničkog veća opština, VSNM OBŽ, predstavnici udruženja antifašista iz Vukovara, Osijeka, Belog Manastira, Trpinje, Borova, Slatine, Virovitice, Slavonskog Broda, Zajednice udruženja antifašista VSŽ i VPŽ, kao i predstavnici SUBNOR-a Srbije, SUBNOR-a Vojvodine, Sombora, Apatina, Bečeja, Šida i SUBNOR-a Brčko distrihta iz BiH. Nakon polaganja venaca kod spomenika venci su položeni i podno spomen-obeležja u samom Bolmanu.

U kulturnom delu programa učestvovali su članovi pododbora SKD PROSVJETA iz Jagodnjaka i pevačka grupa Ansambla narodnih igara iz Vukovara i ženski zbor iz Novog Bezdana.