U Vukovaru držano predavanje o aprilskom slomu 1941. godine

Gost predavač u okviru programa „SKC sredom“ bio je profesor istorije Zoran Jakšić jedan od čestih saradnika ove ustanove. Opšte je poznato da je 6. aprila 1941. godine u ranim jutarnjim časovima počelo bombardovanje tadašnje Kraljevine Jugoslavije od strane nacističke Nemačke i njenih saveznika. Sa bombardovanjem krenula je i potpuna invazija na Jugoslaviju što je na kraju uzrokovalo i njenu brzu kapitulaciju. Iako je ovo jedan od važnih datuma naše istorije danas se o ovim događajima sve manje govori u široj javnosti.

- To je jedan tragičan događaj jer je sa njim Jugoslavija ušla u rat. Koliko sam danas uspeo da ispratim u Srbiji se polažu venci, održavaju komemoracije i sećanja na ovaj datum, delegacije odlaze na groblja i spomenike u znak sećanja na to strašno bombardovanje i smrt velikog broja ljudi pogotovo na teritoriji današnje Srbije. Taj 6. april je ušao u trajno sećanje srpskog naroda kao nešto strašno što se desilo i koji će pokazati određeni put kojim će Srbi ići dalje u 20. veku – istakao je Jakšić.

Aprilski događaji u Jugoslaviji su direktna posledica događaja u Evropi i svetu toga vremena. Po mnogim istoričarima bilo je samo pitanje vremena kada će se i Jugoslavija naći na udaru nacista iako su sa druge strane vođeni diplomatski pokušaji da do toga ne dođe, odnosno da Jugosalvija ostane izolovana i izvan tih događaja.

- Do 6. aprila došlo je zahvaljujući događajima od 25 . marta i pristupanja Jugoslavije Trojnom paktu, a zatim i 27. marta kada je izvršen vojni puč kojim je srušena vlada koja je potpisala pristupanje tom paktu, te masovne demonstracije koje su potom izbile u Beogradu sa parolama „Bolje rat nego pakt“ i „Bolje grobe nego rob“. To je sve dovelo do ovoga 6. aprila – naveo je Jakšić.

Bombardovanje narodne bibiloteke je kulturocid

Pored stradanja nedužnih civila i razaranja infrastrukture tokom tih aprilskih dana 1941. godine jedan od najužasnijih zločina je razaranje Narodne biblioteke u Beogradu nakon čega su uništeni brojni istorijski dokumenti.

- To je jedan strašan zločin koji je učinjen prema jednom narodu. Uništavati knjige, rukopise pa čak i orginalna muzička dela i umetnička dela neprocenjive vrednosti za mene je napad na identitet jednog naroda kako bi se on zauvek uništio, jer prvo se ide na uništavanje knjiga, a agresori su time pokazali kakav će biti njihov plan i da će im udar na kulturu biti jedan od glavnih – naglasio je autor predavanja koji je ovaj čin nazvao svojevrsnim kulturocidom.

Iako su ovi događaji sa istorijskog, ali i svakog drugog društvenog aspekta, važni ne samo za Srbe i srpsku državu, nego i za sve one države koje su nastale nakon raspada Jugoslavije, ipak se njemu i svemu onome što je proizašlo nakon njega pridaje jako mali značaj. To važi čak i za obrazovni sistem u Hrvatskoj u kojem je ovaj period jako malo zastupljen i o njemu se sve manje govori čak i u široj javnosti.

- Jako malo se danas u obrazovnom sistemu u Hrvatskoj priča o ovim događajima jer izgleda da to nije više toliko popularno. Ceo ovaj period, NOB i bilo šta što je vezano za Drugi svetski rat, ne dobija veliku pažnju pa tako ni 6. april ni drugi događaji – zaključio je Jakšić.

Aprilskim slomom, kapitulacijom i okupacijom Jugoslavije Drugi svetski rat došao je i na ove prostore. Kasnije će se ispostaviti da će ovaj period biti jedan od najgorih u istoriji naroda koji žive na pomenutom prostoru pogotovo kada je u pitanju srpski narod koji je podneo i najveću žrtvu, ali i dao najveći doprinos u rušenju fašizma i konačnom oslobođenju.