Trideset miliona kuna za nerazvijena područja naseljena nacionalnim manjinama
Vlada Republike Hrvatske donela je Odluku o sprovođenju Programa za finansiranje projekata lokalne infrastrukture i ruralnog razvoja na područjima naseljenim pripadnicima nacionalnih manjina.
Odluka koja je doneta na sednici održanoj 12. jula 2018. odnosi se na jedinice lokalne samouprave koje su prema indeksu razvijenosti svrstane u prve četiri grupe i u kojima je više od 5 odsto pripadnika nacionalnih manjina u ukupnom broju stanovništva. Ministarstvo regionalnog razvoja i fondova Evropske unije, Ministarstvo poljoprivrede i Ministarstvo privrede, preduzetništva i obrta finansiraće prema ovom programu infrastrukturalne i projekte ruralnog razvoja za šta je iz državnog proračuna obezbeđeno 30 miliona kuna.
Odluka Vlade o sprovođenju ovog programa donešena je zahvaljujući inicijativi Samostalne demokratske srpske stranke, a od posebnog je značaja za srpsku nacionalnu manjinu. U izjavi za list Novosti saborski zastupnik SDSS-a Boris Milošević ističe da postoji 117 opština i gradova u kojima manjina ima više od pet odsto, od čega u 103 jedinice lokalne samouprave ima traženi postotak Srba.
- Ovo je prvi korak prema formiranju stalnog finansijskog instrumenta, odnosno fonda kroz koji bi se svake godine provodili ovakvi programi - rekao je Milošević.
Ova odluka deo je aktivnosti iz Operativnih programa za nacionalne manjine za period 2017-2020. Iz državnog budžeta obezbediće se u 2018. godini finansijska podrška i razvojni instrument kojima se nastoji ostvari minimalni standard komunalne i socijalne infrastrukture. Ovim programom obuhvatiće se i oni preduzetnici i OPG-ovi koji ne mogu participirati u postojećim kreditnim linijama, a dolaze sa područa koja su ispod proseka nacionalne razvijenosti.
Konkursi do 12. avgusta
Za programe tri ministarstva osigurano je 30 miliona kuna od kojih će Ministarstvo regionalnoga razvoja i fondova Evropske unije sa 15 milijuna kuna finansirati infrastrukturalne projekte opština i gradova, a na osnovu Programa za finansiranje poboljšanja socijalne, komunalne i privredne infrastrukture. Za programe Ministarstva poljoprivrede osigurano je 7,5 miliona kuna, namenjenih OPG-ovima, poljoprivrednim zadrugama i malim poljoprivrednicima, dok će Ministarstvo privrede, preduzetništva i obrta sa 7,5 milijuna kuna finansirati obrtnike i male preduzetnike.
Ministarstva će javne pozive raspisati u roku od 30 dana nakon stupanja na snagu ove odluke, odnosno do 12. avgusta. Sredstva će biti raspoređena prema indeksu razvijenosti tako da jedinicama, koje prema vrednosti indeksa razvijenosti spadaju u prvu grupu, pripada 40 odsto sredstava, jedinicama u drugoj grupi dodeljuje se 30 odsto ukupnih sredstava, trećoj grupi 20 odsto sredstava i 10 odsto sredstava jedinicama koje su prema vrednosti indeksa u četvrtoj grupi po razvijenosti.
Srpske opštine među najnerazvijenijima
Indeks razvijenosti na nivou jedinica lokalne i regionalne samouprave izračunava se svake tri godine. Osmišljen je s ciljem ujednačavanja metodologije merenja nivoa razvijenosti te obuhvata sledeće pokazatelje: stopu nezaposlenosti, dohodak po stanovniku, budžetske prihode jedinica lokalne, odnosno područne (regionalne) samouprave po stanovniku, opšte kretanje stanovništva, stopu obrazovanja i indeks starenja.
Jedinice lokalne samouprave dele se u osam, a jedinice regionalne samouprave u četiri grupe. Jedinice lokalne samouprave s indeksom razvijenosti nižim od prosečne vrednosti (100%) dele se u četiri jednake grupe od 1 do 4, a one s vrednošću indeksa iznad prosečne vrednosti su u grupama od 5 do 8, gde je osma najrazvijenija.
U Vukovarsko–sremskoj i Osječko–baranjskoj županiji prema indeksu razvijenosti srpske opštine spadaju u grupu najnerazvijenijih. Borovo i Erdut su u grupi 2, dok su Negoslavci, Trpinja, Markušica, Jagodnjak i Šodolovci u najnižoj razvojnoj grupi 1. U istoj situaciji su i opštine u Šibensko-kninskoj, Ličko-senjskoj, Sisačko-moslavačkoj i Zadarskoj županiji u kojima ima znatan broj pripadnika srpske zajednice.