Lekar izraženog sportskog duha

Na početku ovog drugog dela priče o dr Jovanu Georg(ij)eviću (prvi deo pročitajte ovde) važno je reći da storiju o njemu ne bih mogao da ispričam da nema knjige Dušana Sp. Vojvodića o znamenitim Srbima vinkovačkog kraja objavljene 2004. godine u Novom Sadu. U njoj je Vojvodić ispisao priču ne samo o dr Joci, kako su ga Vinkovčani od milja zvali, nego i o životu još 61 Srbina koji su svojim radom zadužili i Vinkovce i svoj srpski rod. Svi ti ljudi, a među njima i velik broj članova porodice Georgević, bili su važni učesnici u životu Srema i Slavonije i iako su živeli u nacionalno izmešanoj sredini, zajedno sa Nemcima, Mađarima, Hrvatima i Jevrejima, i te kako su bili svesni svog srpskog identiteta. Takav je bio i dr Jovan Georgević.

Doživevši devedesetih godina prošlog veka sudbinu mnogih Srba iz Hrvatske Dušan Vojvodić nije bio na promociji svoje knjige održanoj u Vinkovcima nakon što je ona objavljena. Jednostavno nije mogao da oprosti svojim sugrađanima ono što je doživeo te 1991. godine kada je zbog svima poznatih dešavanja morao da napusti svoj grad. I zbog ljudi o kojima je Vojvodić pisao, a i zbog njega samog, važno je podsetiti se da su Srbi ma u kojoj sredini da su živeli i radili uvek bili deo njihovog kulturnog, privrednog, sportskog, istorijskog i uopšte građanskog identiteta. Zbog toga su knjige poput ove koju je on napisao veoma važne.

Jovan Georgević rođen je, dakle, u Županji 1. juna 1901. godine. Njegov otac Petar je u tom gradu, u kom je i Jovan proveo svojih prvih deset godina života, bio lekar. Po povratku njegovih roditelja u Vinkovce 1911. godine Jovan je već naredne godine upisao gimnaziju koju je završio 1920. srećno izbegavši mobilizaciju koja je mnoge njegove vršnjake ipak zakačila. Mada su poratna vremena bila teška i vladala je oskudica u svemu njegovi roditelji poslali su ga u Grac na studije medicine koje je završio u januaru 1926. godine, ali je u Gracu ostao još godinu dana kako bi završio i kurs rendgenologije.

Doprinos razvoju sporta u Vinkovcima

U Gracu je mladi Jovan Georgević odlično savladao i nemački jezik, ali je pored medicine zavoleo i mnoge druge nauke. Bavio se i sportom pa je pored fudbala, koji je već ranije igrao i bio jedan od osnivača Fudbalskog kluba Cibalija i skoro dve decenije član uprave, a čak tri i klupski lekar, zavoleo i tenis kome se kasnije mnogo više posvetio.

Teniska tradicija u Vinkovcima postojala je u Vinkovcima i pre 20. veka, ali je prvo igralište sagrađeno tek 1913. godine. Šest godina kasnije osnovan je Sportski klub Cibalija koji je imao i tenisku sekciju koja se 1933. godina izdvojila pa je osnovan Vinkovački teniski klub. Značajan doprinos kao igrač i predsednik kluba dao je i dr Jovan Georgević. Klub je već sledeće 1934. godine postao član Jugoslovenskog teniskog saveza i učestvovao je na državnom prvenstvu osvojivši tada vicešampionsku titulu odmah iza prvoplasiranih Zagrepčana. Za samo godinu dana u Vinkovcima su izgrađena dva teniska terena i svake godine organizovani su klupski turniri za žene i muškarce, a neki članovi nastupali su i na državnim prvenstvima. Daljnji razvoj ovog sporta u Vinkovcima zaustavio je Drugi svetski rat.

Bora Kostić (1887-1963)

Tenis nije bio jedini sport kome je mladi lekar posvetio svoje slobodno vreme. Po povratku iz Graca on se ozbiljno posvetio i šahu i postaje glavni organizator mešovitih propagandnih turnira i animator mladih šahista. U svojoj kući ugostio je 1936. godine i tadašnjeg šahovskog prvaka Aleksandra Aljehina, a u Vinkovce su dolazili i čuveni šahovski velemajstor Bora Kostić (1887-1963), koji je bio i Georgevićev kućni prijatelj i u njegovoj kući je boravio tokom svojih čestih poseta ovom gradu čiji stanovnici su ga smatrali svojim sugrađaninom. Pored Andrije Risla (1906-1942) Jovan Georgević koji je bio i šahovski trener bio je i najbolji aktivni igrač te niz godina učestvuje na dopisnim pojedinačnim i ekipnim šahovskim prvenstvima Jugoslavije i Evrope na kojima je postigao značajne rezultate. Uz aktivno igranje bavio se i teorijom i pisao knjige sa šahovskom tematikom. Prva, pod nazivom „Pregled šahovske dogmatike, planska i ekonomična studija šahovske sistematike”, je objavljena 1948. godine i doživela je veliki uspeh. Drugu je objavio 1956. godine pod naslovom „Šahovske tablice, svezak prvi – Rihterova varijanta i Matulovićev gambit”. Aktivnim igranjem šaha prestaje da se bavi 1954. godine kada mu je dodeljeno počasno mesto doživotnog predsednika Vinkovačkog šahovskog kluba.

Naučni rad dr Jovana Georgevića

Dr Jovan Georgević imao je ogromnu životnu energiju pa se pored redovnog rada u svojoj lekarskoj ordinaciji, bavljenja šahom, tenisom i numizmatikom bavio i naučnim radom i istraživanjem istorije Vinkovaca i okoline.

Iz oblasti medicinskih nauka objavio je naučni rad pod nazivom „Opažanja o malariji u našim krajevima” koji je rezimirao na nemačkom jeziku. Tokom Drugog svetskog rata 1942. godine objavio je zbirku slučajeva koje je s uspehom lečio pod skromnim naslovom „Opšte primedbe” s ciljem da edukuje druge lekare kojima bi njegova iskustva bila dragocena i sa vrlo preciznim podacima o vrsti bolesti, doziranju lekova pa čak i sa imenima i prezimenima svojih pacijenata koje je lečio od ove opake bolesti.

Vinkovci su oduvek bili važno železničko čvorište pa je dr Georgević godinama lečio i vinkovačke železničare. Na osnovu svog rada i iskustva napisao je rukopis pod nazivom „Profesionalne bolesti kod saobraćajnog osoblјa” koji je dovršio 1946. godine. Svoj interes za opšte antropološko socijalne teme iskazao je radom „Zubne bolesti u vezi sa socijalnim pitanjem”, na koji se oslanjala i omanja studija „Kakve tragove nam je zub ostavio iz svoje ontogenetske prošlosti“.

Protestvovao je i kritikovao čestu pojavu nadrilekarstva u vinkovačkom kraju o čemu je objavio i popularni članak pod nazivom „Kako babuskare po selima leče narod”. Stručno-naučni rad „Iskustva sa Serpasilom” dovršio je 1954. godine.

Mada je velik deo svog slobodnog vremena posvećivao svom lekarskom pozivu i sportu dr Jovan Georgević posebno zanimanje pokazivao je i za prošlost grada Vinkovci i njegove okoline, ali priču o tome ispričaćemo u sledećem nastavku feljtona.

Nastaviće se

Izvori:

Dušan Sp. Vojvodić; „Znameniti Srbi vinkovačkog kraja”, Gradska biblioteka Novi Sad, Novi Sad 2004. godine.

Tomo Šalić; „Vinkovački leksikon”, Vinkovci 2007.

Matica srpska; „Srpski biografski rečnik”, Tom 2 V-G, Novi Sad 2006.

Mr.sc. Vladimir Ćirić: „Rieslova kuća u Zvonimirovoj ulici” članak, Vinkovački list, br. 36 (3397), 6. rujna 2019.